Μαθαίνω σημαίνει αγαπώ

της Αλεξάνδρας Διαλυνά

Για ποιον ουσιαστικό λόγο ο άνθρωπος μαθαίνει; Δίνοντας χώρο στο να ανιχνεύσουμε μια νέα έννοια για τη μάθηση και την εκπαίδευση, δίνουμε στον εαυτό μας την ευκαιρία για μια ανάσα. Στην πραγματικότητα, η εκπαίδευση έχει διαμορφώσει ένα χαρακτήρα κατακτητικό: πρέπει να κατακτήσουμε πληροφορίες, γνώσεις, ονόματα, ημερομηνίες, τόπους, εξισώσεις και άλλα πολλά. Σίγουρα τέτοιου είδους στοιχεία είναι σημαντικά σημάδια στην πορεία μας μέσα στον κόσμο, αλλά λειτουργούν κυρίως βοηθητικά σα σημεία αναφοράς. Η βαθιά ουσία του «μαθαίνω» -όπως λέει και ο Tim Ingold- είναι το να καλλιεργώ τις δεξιότητές μου ώστε να μπορώ να είμαι παρών στον κόσμο για να παρακολουθώ αυτά που συμβαίνουν σε αυτόν. Από την κατακτητικότητα επομένως, περνάμε στην ελευθερία και το άνοιγμα που μας τοποθετούν μέσα στο ίδιο το γεγονός ως ενεργούς συμμετέχοντες.

Αυτό που τελικώς λέμε εδώ, είναι πως όταν μαθαίνουμε δεν μαθαίνουμε μόνο με το νου αλλά και με το σώμα. Η πιο αποτελεσματική γνώση είναι εκείνη που βιώνεται σωματικά και γίνεται μνήμη. Και με ποιον τρόπο είναι αυτό εφικτό; Όταν μπαίνουμε στη διαδικασία να καταλάβουμε κάτι μέσα από ερεθίσματα που μας κινητοποιούν και ανασηκώνουν λίγο την πλάτη μας που ακουμπάει στην καρέκλα. Δεν χρειάζεται να χορέψουμε το ρομαντισμό ούτε να κάνουμε παντομίμα τη θεωρία της σχετικότητας. Αρκεί να κινητοποιηθούμε από το ενδιαφέρον μας για κάτι, να πάμε προς αυτό και να βρούμε τους κατάλληλους καθοδηγητές που θα έχουν το ρόλο του να κρατούν το ενδιαφέρον μας αμείωτο.

Ουσιαστικά λοιπόν, η διαδικασία της μάθησης είναι η τάση μας προς κάτι άλλο, η ανίχνευσή του και η καλλιέργεια των ικανοτήτων που χρειαζόμαστε για να το καταλάβουμε και να το οικειοποιηθούμε. Τι άλλον λοιπόν θα μπορούσε να είναι η εκπαίδευση πέρα από μία διαδικασία γοήτευσης και έρωτα που καταλήγει στην αγάπη;